دایكم ئامۆژگاری دەكردم هەمیشە زەردەخەنە بەسەر لێومەوە بێت و بەختەوەربم، بۆیە دەبێت تەنیا ئامانجێكم ئەوە بێت كەخۆشی و پێكەنین بۆ جیهان دەستەبەر كەم..
ئەمە دیالۆگێكی (ئارسەر فلیك) ی قۆشمەبازە لەفیلمی (جۆكەر) كە فیلمێكی ئەمریكیە لەدەرهێنانی (تود فلیبس) و پاڵەوانیەتی (خواكین فینیكس) ە كەبۆ ئەمساڵ لەفیستیڤاڵی ئۆسكاری سینەمایی دا بوو بەناودارترین فیلمی سەردەم و بۆ 9 خەڵاتی ئۆسكار پاڵێوراو سێ لەو خەڵاتانەی بەدەست هێنا، لەوانە: خەڵاتی باشترین ئەكتەر بۆ (خواكین فینیكس) و خەڵاتی باشترین موزیكی وێنەیی درا بە (هیلدۆر گونادوتیر) و خەڵاتی باشترین دیزاینی جلوبەرگ ، جگە خەڵاتی (شێری زێڕین ) لە فیستیڤاڵی ڤینیسیای سینەمایی.
فیلمەكە بۆ یەكەم جار لەمێژووی سینەمادا بوو بەخاوەنی زۆرترین داهات و زێتر لە یەك ملیار دۆلاری بە دەست هێنا، پێشتر لەچەندین فیستیڤاڵدا نمایش كراوە، لەوانە لەفیستیڤاڵی ڤینیسیا، تۆرنتۆ، نیۆیۆرك، هامبۆرگ، زیورخ، بەڵام دوای نمایش كردنی لەئۆسكارو بە دەست هێنانی خەڵاتەكان فیلمەكە كەوتە قۆناغێكی تر لەسەركەوتن و بەدەست هێنانی داهات.
ئاراستەی فیلمەكە:
فیلمەكە گوتارێكی مرۆیی بەخۆیەوە هەڵدەگرێت و دەیەوێت بڵێت زۆر جاران كۆمەڵگا لەبری ئەوەی هەوڵ بۆ بونیاتنانەوەی مرۆڤ و چارەسەری گرفتەكانی بدات، كەچی مرۆڤ ناچار دەكات بەرەو رووخان و تاوانكاری بچێت، لەئەنجامی بەكەم زانین و سوكایەتی پێكردن و قۆرخ كردنی تاك بەرەو ژێر دەستەیی و دۆڕاندنی بەها مرۆییەكانی.
فیلمەكە دەڵێت: هەندێ جار مرۆڤ لەدڕەندە بێ بەزەیی تر دەبێت و بەدەست بەخوێن بوون و رق نەبێت ناتوانێت لەكۆمەڵگادا جێی خۆی بكاتەوە، تەنها لەرێگەی دڵ رەقی دەتوانیت هەبیت..بەمەش بەهایەك بۆ مرۆڤ بەجێ ناهێڵێ لەسەردەمی نوێ دا .
چیرۆكی فیلمەكە لەرەسەندا دەگەڕێتەوە بۆ ساڵی 1981 كاتێ (ئارسەر فلیك) ی ئەكتەری كۆمێدی و لیبۆكی ئاهەنگەكان لەگەڵ دایكە نەخۆشەكەی لەشاری غوسام دەژین .
ئارسەرـ دووچاری نەخۆشیەكی ئەقڵی بۆتەوە، ئەم نەخۆشیە وای لێ دەكات ناوە ناوە بەبێ هۆو لە كاتی نەگونجاودا لەخۆیەوە پێبكەنێ ، بۆ چارەسەریش پشت بەخزمەتگوزاریەكانی حكومەت ببەستێت.
هەمیشە هەست بە بێ نرخ بوون و لاوازی خۆی دەكات، ئەو ئامانجەی دایكی فێری كردووە بۆ ئەوەی پێكەنین و ئاسوودەیی بەخەڵكی ببەخشێت هیچ نرخ و بەهایەكی نیە لەكۆمەڵگایێكی دڵ رەقدا، رۆژێكیان كاتێ لەشەقامێكی غوسام دروشمێكی هەڵگرتووە للایەن چەند گەنجێكی سەرە رۆ گاڵتەی پێ دەكەن و ئازاری دەدەن، بۆیە راندال ـ ی هاوڕێ ی دەمانچەیەكی دەداتێ بۆ ئەوەی لەو حاڵەتانەدا بەرگری لەخۆی بكات..
كاتێ لەنمایشێكی نەخۆشخانەیەكی منداڵاندا نمایش پێشكەش بەنەخۆشەكان دەكات، ئارسەر دەمانچەكەی لە گیرفانیدا دەكەوێتە خوارەوە، ئەمە دەبێتە هۆی ئەوەی لەكارەكەی دوور بخرێتەوە، بە تایبەت دوای ئەوەی (راندال)ی هاوڕێ ی درۆی ئەوەی بۆ هەڵدەبەستێ كە (ئارسەر) دەمانچەكەی لێ كڕیووە، بۆیە بەخەفەتباری كارەكەی بەجێ دێڵێ و سواری شەمەندەفەرێك دەبێت سێ گەنجی تێدایە، ئەو سێ گەنجە شەڕ بەژنێك دەفرۆشن و گاڵتەی پێ دەكەن، (ئارسەر) لەو كاتەدا پێكەنینە نائاساییەكە دەیگرێ، لەمەدا سێ گەنجەكە توڕە دەبن و دەیانەوێ لێی بدەن، بەڵام (ئارسەر) وەك بەرگری كردنێك دوو لەوان دەكوژێ، پاشان دوای سێیەمیان دەكەوێ تا نەیكوژێ وازی لێ ناهێنێ.
ئەم هەواڵە وروژێنەرە لە میدیاكاندا بڵاو دەبێتەوە، شاری غوسام دەخرۆشێنێ، زۆرێك دڵخۆشن پێی بە تایبەت هەژارو نەدارەكان، زۆرێكیش پێی دڵتەنگن وەك دەوڵەمەندەكان، ئەوەتا ( تۆماس واین ) باسی ئەوە دەكات و دەڵێت ئەوانەی بەخیلی بەكەسانی سەركەوتوو دەبەن لیبۆكەكانن.
لەوێوە خۆ نیشاندان دژی دەوڵەمەندەكانی غوسام دەست پێدەكات، بۆیە هەموو خۆنیشاندەرەكان دەمامكی لیبۆكەكانی چەشنی ئارسەر لە بەر دەكەن، ئەمە وا دەكات حكومەت دەرمانی چارەسەر لە (ئارسەر) ببڕێ .
دواتر كارەكانی (ئارسەر) دەبێتە هۆی ئەوەی ئاژاوە لەهەموو شارەكەدا سەر هەڵبدات و لەئەنجامدا تۆماس و هاوسەرەكەی بكوژرێن، ئارسەریش زێتر روو لەتاوانەكانی بكات و دایكی خۆی بخنكێنێ و راندالی هاوڕێشی بە دڵرەقتریین شێوە خەڵتانی خوێن بكات، پاشان بەهۆی كوشتنی پێشكەش كاری نمایشەكان لەناو هۆڵی شانۆدا ئاسەر رادەكات، بەڵام دواتر لەلایەن پۆلیسەوە دەستگیر دەكرێت، ئارسەر لەپەجەرەی ئۆتۆمبیلی پۆلیس ئەو خۆ نیشاندانە گەورەیە دەبینێ كە سەراپای شاری گرتۆتەوە ، دەست دەكات بەپێكەنین، لەو كاتەدا ئۆتۆمبیلێكی فریاكەوتنی نەخۆشخانە خۆی بەئۆتۆمبیلی پۆلیس دا دەكێشێ و ئارسەر رزگار دەكەن، ئەو كاتە خوێن لەشێوەی پێكەنین بەسەر روخساریدا دەرژێ، هاوكوف لەگەڵ دروشمی حۆ نشاندەران و را دەكات لەدوایەوە شوێن پێیەكانی بخوێن دەردەكەوێ .
(خواكین فینیكس ) گەورەترین ئەكتەری سەردەم:
بەپێی بۆچوونی رەخنەگران (خواكین فینیكس ) ئەدایەكی ئەوتۆی لە فیلمەكەدا كردووە، كە بەپێی قسەی ئەوان ئەدای وا سەرسوڕێنەر دووبارە نابێتەوە، بۆیە ناوی ئەكتەری سەردەمی لێندراوە.
ئەو ئەكتەرە ماوەیەكی زۆر خەرێكی خۆ ئامادەكردن بووە بۆ بینینی رۆڵی ( ئارسەر) سەرەتاش لەوە دەستی پێكردووە، كە لەش و لارێكی گونجاو بۆ خۆی دروست بكات كە لە لەشولاری ( جۆكەر) گونجاو بێت بۆ ئەمەش 23 كیلۆگرامی لە كێشی خۆی دابەزاندووە.
هەروا چەندین توێژینەوەی لەسەر هەڵبژاردنی شێوەی پێكەنینی نەخۆشە دەروونیەكانی پێكەنین كردووە، ویستویەتی وێنەی كاراكتەرێك نیشان بدات ، كە جیاواز بێت لە جۆكەرەكانی تر، چەند كتێبێكی خوێدۆتەوە دەربارەی تیرۆری سیاسی، تا لە شێوەی ئەم جۆرە كوشتارییە رابێت.
خواكین ـ لەدیمانەیەكی تەلەفزیۆنی دا دوای ئەو سەركەوتنەی لە فیلمی جۆكەر بەدەستی هێنا گوتی : تا ئێستا چەندین فیلم لەژێر ئەو ناونیشانە ئەنجام دراوە، بەڵام ئێمە ئارەزوومان بوو فیلمێكی جیاواز بكەین كە لە هەموو فیلمەكانی تری لەم جۆرە جیاواز بێت، بۆیە ئێمە پێویستیمان بەجۆرێك لەئازادی دان بەخۆمان هەبوو، ئەم ئەركە بۆ( تود) زۆر گرنگ بوو كە نووسەری سیناریۆكە بوو، من كە تێكست و سیناریۆكەم خوێندەوە هەستم كرد كە پێشتر شتی وام نەخوێندۆتەوە.
ئەو رۆڵە بۆمن جێگەی بایەخ بوو كە بزانم چۆن (ئارسەر) لە ( جۆكەر) دا بەرجەستە بكەم، بەتایبەت زمانی جەستە لای ئارسەر ، وەك كەسێكی هەمیشە شڵەژاو،كە هەست بە دەستەپاچەیی و نەمانی ئەمان دەكات، لەگەڵ ئەو جۆكەرەی هەست بەئاسوودەی تەواو دەكات بەرامبەر بەخۆی، بۆیە بۆ ئێمە گرنگ بوو بتوانین ئەو دوو لایەنە لەكەسایەتی دا بەگرنگ وەربگرین,
كە لێی دەپرسن : پێگەكانی وێنە گرتنت چۆن بینی؟ وەك غوتام سیتی؟
دەڵێت : بەڵێ نیۆیۆرك ، زۆر سەرنج راكێش بوو، ئێمە لەشوێنی زۆر گرنگ فیلمەكەمان وێنە گرت، ئەو شوێنانەی بۆ وێنە گرتن دروستیان كردبوو زۆر گرنگ و سەرنج راكێش بوون، لەبەر ئەوەی ئەكتەر توانستی خۆی لەئەداو نواندندا لە دەوروبەری خۆی وەردەگرێت و لەگەڵیدا ئاوێتە دەبێت،
لێی دەپرسن : لە منداڵیدا تا چەند هۆگری كتێبی وێنەدار بوویت ؟ هەستت دەكرد وێنەی ئەو كەسایەتیانە ببێتە مایەی هۆگر بوونی خەڵكی پێیانەوە؟
دەڵێ : بەڵێ لەمنداڵی زۆر خۆم سەرقاڵی كۆكردنەوەی وێنەی ئەو كەسایەتیانە دەكرد.
ـ كاتێ فیلمەكە پێش كەش بەجەماوەرێكی جیهانیی كرا، تۆ هەستت چی بوو؟
ـ من لە دوا دە خولەكی كۆتایی فیلمەكە هاتم، بۆیە فیلمەكەم نەبینی، حەزم نەدەكرد لەو كاتەدا لەسینەما بم و لەگەڵ بینەردا دانیشم، رەنگە من وەك تۆ نەتوانم تەماشای فیلمەكە بكەم، چونكە لەگەڵ هەر دیمەنێكدا، دەبوا هەناسەی ئەوە هەڵكێشم كە فیلمەكە ئاوا بواو ئاوا نەبوایە، بۆیە ئەمە بۆ من خۆش نەبوو.
موزیكی وێنەیی فیلمەكە:
لە پێش بڕكێی موزیكی وێنەیی دا موزیك خەڵاتی ئۆسكاری بەدەست هێناو رەخنەگران وای بۆ دەچن كە بەشێك لەفاكتەرەكانی سەركەوتنی فیلمەكە موزیكە، بەتایبەت بۆ بەرجەستە كردنی دیمەنە وروژێنەرەكانی ترس و تاوان، لەوانەش پارچە موزیكی (كۆل می جۆكەر) كە خاتوو(هیلدر جونادوتیر) ئامادەی كردووە.
رەخنەگران و جۆكەر :
دوای نمایش كردنی فیلمی جۆگەر بیرو رای جیا جیای زۆر دەربارەی فیلمەكە دەوروژان، خواكین ـ ی پاڵەوانی فیلمەكە دەگێڕێتەوە كە دوای نمایش كردنی فیلمەكە بۆ یەكەم جار منداڵ و خوشك و براكانی خۆمم لەگەڵ دابوون، كە گەڕینەوە ماڵەوە گوێم لەبیروراكانیان گرتبوو هەر یەكەو بەشێوەیەك باسیان لێوە دەكردو منیش گوێم لێ گرتبوون، دڵ خۆش بووم بەوەی بیروراكان لێكتر جودا بوون.
بەهەمان شێوە بەشێك لە رەخنەگرەكان پێیان وا بوو فیلمەكە هانی ئاژاوەگێڕی دەدا، چونكە جۆكەر كە كەسێكی لە یاسا دەرچووە، كۆنترۆلی خۆی لەدەست دەدات، لەئەنجامی ئەو فشارە دەروونیانەی دەخرێتە سەری، بۆیە لەزۆربەی هۆڵەكانەی سینەما رێگایان بەبینەر نەدا ماسك لەگەڵ خۆیاندا ببەنە هۆڵی سینەما لەترسی ئاژاوە نانەوەی بینەران.
دەرهێنەرە فیلمەكە دەڵێت: من ئەو جیاوازیەم لەبیرورادا پێ خۆشە، دەربارەی هەر پرسێك لەفیلمەكەدا چونكە پێم وایە ئەم جیاوازییە لەقازانجی ئێمە دایە، من مەبەستم نەبووە خەڵك هان بدەم بۆ توندو تیژی، یان كردەوەكانی ئارسەر نوێ كەمەوە.
هەروەها (كۆمەڵەی فیلمی ئەمریكی) فیلمی جۆكەری تەرخان كرد تەنها بۆ بە تەمەنەكان، چونكە فیلمەكە زۆر دیمەنی توندوتیژی و تاوان و خوێنی تێدایە.
رۆژنامەی (دیلی میل) ی بەریتانی دەڵێت: زۆر لەبینەران لەهەموو جیهاندا لەكاتی نمایشدا رایان كردۆتەوە دەرەوە بەهۆی دیمەنە تاوانكارییەكان و داوایان كردووە فیلمەكە رابگیرێ، هەندێ لەهۆڵەكانیش هەڕەشەیان لێ كراوە بەراگرتنی فیلمەكە.
بینەرێك كە هۆڵی سینەمای بەجێ هێشتبوو لەكاتی نمایش دا دەڵێت : فیلمەكە ئەوەندە كاری لێ كردم بەشێوەیەكی سایكۆلۆژی ئەقڵی بینەر دەگۆڕێت، چی نەمابوو منیش ببم بەئاژاوەگێڕو تاوانبارێك بۆیە زوو هۆڵەكەم بەجێ هێشت.
ن/ حه‌یده‌ر عه‌بدولرحمان